-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 14
/
Copy pathP1.txt
1688 lines (1096 loc) · 120 KB
/
P1.txt
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
General Notes
Ubuntu လမ္းညႊန္သည္ ပုဂၢလိကဆိုင္ရာကုမၸၸဏီႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း
အျခားစီးပြားေရး လုပ္ငန္းႀကီးမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း စီးပြားေရးအရသက္ဆိုင္မႈမရွိပါ။
Ubuntu သည္ သံုးစြဲသူေတြကို Menu အသံုးခ်ရုပ္ပံုဆိုင္ရာ Graphical User Interface (GUI)
ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း စာသားအသံုးခ် command line ဆိုင္ရာ text-based command-line interface
(CLI) ေသာ္လည္းေကာင္း အလုပ္ေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစပါတယ္။Ubuntu မွာ(command-line-
interface)ကို Terminal လို႕ေခၚပါတယ္။Terminal ကိုစဖြင့္မယ္ဆိုရင္ Menu- Applications-
Accessories - Terminal ခုလို အဆင့္တိုင္းသြားေရာက္ႏိုင္ပါသည္။
ခဲေရာင္မ်ဥ္းအစက္မ်ားအတြင္းမွာ စာသားမ်ားကို Terminal မွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
ကြန္ပ်ဴတာလုပ္ေဆာင္မႈစနစ္မွ ေျပာင္းလဲခ်က္မ်ားကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရွိသူ (Admin အခြင့္ရွိတဲ့)
အသံုးျပဳသူကပဲေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။ 'sudo' Command က အသံုးျပဳသူကို ေျပာင္းလဲခြင့္ရွိသူ Admin
အျဖစ္ ယာယီသတ္မွတ္ေပးသည္။(ဥပမာ ပရိုဂရမ္တစ္ခု သြင္းစဥ္(သို႕)စနစ္ပိုင္းဆိုင္ရာေျပာင္းလဲစဥ္)
နမူနာအေနျဖင့္ ေအာက္တြင္ေဖာ္ၿပထားသည္။
sudo bash
'gksudo'ကို Graphical Application ေတြဖြင့္ရာမွာ 'sudo' အစားRun Command
မွလည္းေကာင္း(သို႕)မီႏူးမ်ားမွလည္းေကာင္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
နမူနာအေနျဖင့္ ေအာက္တြင္ေဖာ္ၿပထားသည္။
gksudo gedit / etc / apt / sources. list
ဖိုင္အမ်ားစုရဲ႕ ခန္႕ခြဲမႈေတြကို ရင္းျမစ္ျပင္ဆင္ခြင့္ရွိတဲ့ Admin အခြင့္ (root Administrative
privileges)ႏွင့္ Nautilus file မန္ေနဂ်ာကဲ့သို႕ အသံုးျပဳကာနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါသည္။Munu
မွတဆင့္ အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ 'gksudo' ကိုအသံုးျပဳပါ။
gksudo nautilus
သို႕မဟုတ္
sudo nautilus
man ကေတာ့ ကြန္မန္းေတြအတြက္ အကူအညီလိုလာၿပီဆိုရင္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။နမူနာအေနနဲ႕ man
sudo လို႕ရိုက္ထည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ sudo ကြန္မန္းနဲ႕ဆိုင္တဲ့
လက္စြဲဖိုင္စာမ်က္ႏွာေတြကိုျမင္ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါသည္။
man sudo
apt-get ႏွင့္ aptitude ေတြကို ပရိုဂရမ္ေတြ ပက္ေက့ (package) ေတြ
ထည့္သြင္းရာမွာအျမန္ဆံုးနည္းအေနနဲ႕ အသံုးျပဳပါတယ္။ GUI ထည့္သြင္းမႈအတြက္ Synaptic Package
Manager ကိုလဲအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ပရိုဂရမ္ေတြ ပက္ေက့ (package) အမ်ားစုဟာ apt-get
install ႏွင့္ေရာ Synaptic Package Manager ႏွင့္ပါ ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။အခုလမ္းညႊန္မွာ
ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။
sudo apt-get install package
Synaptic မွာပက္ေက့ေတြ (package) ကိုရွာေဖြပံုနဲ႕ ထည့္သြင္းပံုက ဤသို႕ျဖစ္ပါသည္။
အမိန္႕ေပးမႈအမ်ားအျပားကို nano စာသား အယ္ဒီတာ အသံုးျပဳခိုင္းေစပါတယ္။နာႏိုက
လင္းနက္တိုင္းမွာ ရရွိတဲ့ အယ္ဒီတာျဖစ္ပါသည္။တစ္ခါတရံမွာ ဦးဘြန္တုမွာပါတဲ့ gedit
ထက္အသံုးျပဳရတာပိုလြယ္ပါတယ္။
Menu ဆိုတာကေတာ့ desktop အေပၚဘက္မွာရွိ မီႏူးဘားကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ မိုက္ခရိုေဆာ့ဖ္၀င္းဒိုးမွာရွိတဲ့
Start menu ၊ Apple Macintosh မွာရွိတဲ့ Menu bar ေတြနဲ႕တူတူပါပဲ။
တကယ္လို႕ ၆၄ ဘစ္ ဗားရွင္းစနစ္ကို အသံုးျပဳမယ္ဆိုရင္ i386 ကို amd64 နဲ႕ အစားထိုးရမွာ ျဖစ္ပါသည္။
Other Versions
How to find out whict version of Ubuntu your're using
Terminal ေပၚမွာ ဒီလိုရိုက္ထည့္ၿပီး Enter ႏွိပ္ပါ။
1sb_release -a
How to find out which kernel you are using
uname -a
Newer Versions of Ubuntu
Ubuntu ကို ၆လလွ်င္တစ္ႀကိမ္ထုတ္ေ၀ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလႏွင့္ေအာက္တိုဘာလတို႕တြင္ ထုတ္ေ၀ပါသည္။
Oneiric Ocelot (11.10) (http://ubuntuguide.org/wiki/Ubuntu:Oneiric) ,မ်ားမႀကာမီ ေနာက္ဆံုး
ထြက္ေပၚမည့္ Oneiric ကို ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ အခမဲ့ ရယူႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။သို႕ရာတြင္
၄င္းသည္ ကာလရွည္ႀကာ ေထာက္ပံ့မႈေပးသည့္ LTS Version မဟုတ္ပါ။
Older Versions of Ubuntu
Maverick Meerkat (10.10) (http://................................
.....................................................................................
.........................................................................................
..............................................................................................
Other Resources
Ubuntu Forums (http://ubuntuforums.org/) တြင္ အြန္လိုင္းေျဖရွင္းခ်က္မ်ားႏွင့္
အျခားေသာအေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ားကို ကူညီေပးရန္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားစြာ ရွိပါသည္။
ျပည္တြင္း အဖြဲ႕အစည္းအေနျဖင့္ Ubuntu for Myanmar (u4mm) (http://u4mm.com/) ရွိၿပီး
ျမန္မာဘာသာျဖင့္ Ubuntu အေႀကာင္းေလ့လာႏိုင္ပါမည္။
Ubuntu Resources
Unity Desktop
Unity (http://en.wikipedia.org/wiki/Unity_%28desktop_environment%29) ဆိုသည္မွာ Ubuntu
တြင္ အသံုးျပဳသည့္ နဂိုမူလပါေသာ Desktop ပံုစံျဖစ္ပါသည္။ (Gnome) ဂႏုမ္းမွ အသံုးျပဳသည့္ GTK
ပလက္ေဖာင္းျဖင့္ အဆင္ေျပသင့္ေတာ္ပါသည္။netbook မ်ားတြင္ အသံုးျပဳရန္ ဒီဇိုင္းျပဳလုပ္ထားေသာ္လည္း
အျခားေသာ စက္ပစၥည္းအမ်ိဳးအစားမ်ားတြင္ပါ အသံုး၀င္ေစရန္ canonical မွ ျပင္ဆင္ေပးထားပါသည္။
Gnome Project
Gnome 3 (http://www.gnome.org/) သည္ Ubuntu အတြက္ ပံုစံအသစ္အေနျဖင့္ ရယူႏိုင္ပါသည္။ Gnome
လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား(http://projects.gnome.org/) ႀကည့္႐ႈ ရယူႏိုင္ပါသည္။
installation ျပဳလုပ္ပံု ၁ (https://launchpad.net/~gnome3-team/+archive/gnome3) :
sudo add-apt-repository ppa : gnome3-team/gnome 3
sudo apt-get update
sudo apt-get dist-upgrade
sudo apt-get install gnome-shell
installation ျပဳလုပ္ပံု ၂ (https://launchpad.net/~ubuntugnometeam) :
sudo add-apt-repository ppa : ubuntugonmeteam/gnome3
sudo add-apt-repository ppa : ubuntugonmeteam/ppa-gen
sudo apt-get update
sudo apt-get install ugr-desktop-g3
sudo apt-get dist-upgrade
Ubuntu Screenshots and Screenshots
What is Ubuntu? (http://www.ubuntu.com/ubuntu)
Ubuntu 11.04 Unity Desktop (http://www.youtube.com/watch/v=HMztaKt_1_E) and
other YouTube videos (http://www.youtube.com/results?
search-query=ubuntu+11.04aq=f).
မႀကာမီ ျမန္မာဘာသာ သင္ႀကားပို႕ခ်ခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းမည္။
News Application Resources
GetDeb (http://www.getdeb.net)- ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိေသာ software မ်ားကို
တရား၀င္ထိန္းသိမ္းထားရာ ေနရာမ်ားကဲ့သို႕ ရရွိႏိုင္ျခင္း(သို႕) မရရွိႏိုင္ျခင္း အတူတူျဖစ္သည္။ .deb ဖိုင္ပံုစံ
ျဖင့္ထည့္သြင္းရန္လြယ္ကူပါသည္။(ဤေနရာတြင္ ဆက္လက္ေလ့လာပါ။Apt and Package Basics).
Top 100 Open source Applications http://ubuntulinuxhelp.com/top-100-of-the-best-
useful-opensource-applications/)
Linux Alternatives (http://www.linuxalt.com/)
See our full list of add-on applications.
Other *buntu guides and help manuals
Kubuntuguide (http://www.kubuntuguide.info)--Kubuntu သည္ နာမည္ေက်ာ္ႀကားေသာ KDE
desktop ကို အသံုးျပဳထားပါသည္။
!---* Xubuntu (http://www.xubuntuguide.org)--Xubuntu can run with as little as 256 Mb RAM.It is
better for older machines with limited resources.---
Lubuntu (https://wiki.ubuntu.com/Lubuntu)--သည္ RAM 256Mb ႏွင့္ပင္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္၊
အိုေဟာင္းေနေသာ စက္မ်ားႏွင့္ပင္ သင့္ေတာ္ပါသည္။
offical Ubuntu Server Guide (https://help.ubuntu.com/10.04/serverguide/C/index.html) --
Ubuntu server လမ္းညႊန္ - server packages မ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာ ကိုးကားမႈျဖစ္ပါသည္။
Ubuntu Dectors Guide (http://www.ubuntudoctorsguild.org/) --
က်န္းမာေရးႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္သံုးေသာ (K)ubuntu Linux မ်ားအတြက္
စုစည္းထားေသာလမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား
SkoleLinux (http://www.slx.no/en/take-a-tour) -- Debian/Ubuntu Linux (open-source)
မ်ားအတြက္ ပညာရပ္ဆိုင္ရာမ်ား စုစည္းထားမႈ
Installing Ubuntu
Hardware Requirements
Ubuntu ထည့္သြင္းအသံုးျပဳႏိုင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား
Ubuntu Natty Narwhal သည္ 384 Mb ပမာဏသည္ RAM ရွိရံဳမွ်ျဖင့္ ေကာင္းစြာလည္ပတ္ႏိုင္သည္။ (GUI
installer ျဖင့္ထည့္သြင္းလွ်င္ အနည္းဆံုး 256 Mb ပမာဏလိုအပ္ၿပီး၊စာသားျဖင့္သာေဖာ္ၿပေသာ installer ကို
သံုးလွ်င္ 192 Mb ပမာဏသာလိုအပ္သည္)။ Notebooks မ်ားတြင္ Ubuntu Natty Narwhal ကိုေကာင္းစြာ
အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
Ubuntu ထည့္သြင္းျခင္းသည္ Harddisk ေနရာလြတ္ 3-4 Gb မွ်သာ အသံုးျပဳၿပီး အဆင္ေျပစြာ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္
8-10Gb သာ လိုအပ္သည္။
အကယ္၍ သင့္ကြန္ပ်ဴတာ၏ memory ပမာဏသည္ ယခုေဖာ္ၿပခဲ့သည္ထက္ နည္းပါးေနပါက အျခားေသာ
ဆင္တူ OS မ်ားျဖစ္ေသာ ေအာက္ပါ OS မ်ားကို အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ Lubuntu
(https://wiki.ubuntu.com/Lubuntu) (၁၆၀ Mb RAM ပမာဏရွိရံုျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။) PuppyLinux
(http://www.puppylinux.org/) (၂၅၆ Mb RAM ပမာဏရွိရံုျဖင့္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။)သို႕မဟုတ္ DSL
(http://damnsmallinux.org) (အနည္းဆံုး RAM ပမာဏ၊Harddisk ေနရာလြတ္ အနည္းငယ္သာရွိရံု၊
USB drive မွ အသံုးျပဳရန္၊ သို႕မဟုတ္ အျခား Operation System မ်ား အတြင္းမွ softwareတစ္ခုကဲ့သို႕
အသံုးျပဳရန္)။
Fresh Installation
Ubuntu တစ္ခုတည္း သီးသန္႕ထည့္သြင္းျခင္း
(http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/download)မွ Ubuntu ၏
ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိထားေသာ IOS အား download ဆြဲယူပါ။
ထို IOS အား CD ေပၚသို႕ Ubuntu installation CD (LiveCD) အျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ မည္သို႕ေရးသားရမည္ကို
How To (https://help.ubuntu.com/community/BurningIsoHowto) တြင္ လမ္းညႊန္ထားသည္။
ထိုလမ္းညႊန္ခ်က္အတိုင္း ျပဳလုပ္ထားသည့္ Live CD ကို Ubuntu ထည့္သြင္းရန္အတြက္ အသံုးျပဳသည္။
အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုအေနျဖင့္ Server version ကို အရင္ထည့္သြင္းၿပီးမွ Ubuntu desktop version
ကို ထည့္သြင္း၍ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
Server version ကဲ့သို႕ ပိုမိုျမန္ဆန္သည့္ စာသားျဖင့္သာေဖာ္ၿပေသာ installer ကို အသံုးျပဳထားသည့္ ISO
file ကို Alternative Download (http://www.ubuntu.com/download/ubuntu/alternative-
download) တြင္ ရယူႏိုင္သည္။ ထို ISO တြင္Desktop CD(Regular Download) ထက္
ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေသာ installation လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပိုမိုပါ၀င္သည္။
LiveCD ကို USB flashdrive ေပၚသို႕ (usb-creater-gtk) အသံုးျပဳ၍ ထည့္သြင္းၿပီး ထို flashdrive ကို
CD drive မပါ၀င္သည့္ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားေပၚတြင္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။
Ubuntu Community documentation
(https://help.ubuntu.com/community/Installation/FromUSBStick)
Dual-Botting Windows and Ubuntu
Windows ႏွင့္ Ubuntu ကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးထဲေပၚတြင္ ယွဥ္တြဲတင္ျခင္း
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးထဲေပၚတြင္ Windows ႏွင့္ Ubuntu ယွဥ္တြဲတင္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါသည္။
Windows ၏ bootloader သည္ Windows သီးသန္႕ကိုသာ ေထာက္ပံ့သည့္အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္
Windows ကို ဦးစြာထည့္သြင္းရပါမည္။ပံုမွန္ Windows ထည့္သြင္းသည့္လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ Hard drive ၏
ေနရာရွိသမွ်ကို အသံုးျပဳသည့္အတြက္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္ ေနရာလြတ္ရရွိရန္ဆိုပါက Windows
မွအသံုးျပဳထားသည့္ Hard drive ကိုခ်ံဳ႕ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။(Hard drive ပမာဏကိုမေျပာင္းလဲခင္ ဦးစြာ
မလိုအပ္ေသာ ဖိုင္မ်ားကို ရွင္းလင္း၍ ဖိုင္ၿပန္စီေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ကို လုပ္ေဆာင္ထားပါ။)
Windows ၏ Hard drive partition ကိုခ်ံဳ႕ၿပီးပါက Ubuntu ကို ထည့္သြင္းရန္သို႕မဟုတ္ Hard disk
partition မ်ားကို ထပ္မံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္အတြက္ ကြန္ပ်ဴတာကို reboot ျပန္လုပ္ေပးရပါမည္။
ဤသို႕ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ Windows စနစ္မွ အသစ္ျပဳျပင္လုပ္ေဆာင္ထားေသာ Hard drive ကို သိရွိေစၿပီး
(Windows XP တြင္ chkdsk ကိုအသံုးျပဳၿပီး ေနာက္ပိုင္းထြက္ရွိလာေသာ Windows စနစ္မ်ားတြင္ အျခားေသာ
Hard drive ကိုစစ္ေဆးသည့္ utilities မ်ားကို အသံုးျပဳသည္။)ထို႕အျပင္ bootup ဖိုင္မ်ားကို
ေျပာင္းလဲေရးသားေစသည္။ (ထိုကဲ့သို႕ reboot မျပဳလုပ္ခဲ့ပါက Windows အသံုးျပဳေသာ Hard drive partition
၏ bootup ဖိုင္မ်ားကို Windows Recovery Console အသံုးျပဳ၍ ကိုယ္တိုင္ ျပင္ဆင္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။
Windows စနစ္ထည့္သြင္းျခင္းနည္းသစ္မ်ားတြင္ Hard drive primary partition ၂ခုအသံုးျပဳသည္
(Windows စနစ္စတင္ရန partition အေသး၁ခုႏွင့္ Windows စနစ္တစ္ခုလံုးအတြက္ partition အႀကီးတစ္ခု)။
Ubuntu Linux စနစ္ထည့္သြင္းရာတြင္လည္း Hard drive partition ၂ခုလိုအပ္ပါသည္ -- (linus-swap
partitionႏွင့္ စနစ္တစ္ခုလံုးအတြက္ partition)။ Linux အတြက္ Hard drive partition မ်ားခြဲရာတြင္
primary partition သို႕မဟုတ္ primary partition ေပၚမွ ျပန္ခြဲေ၀ထားေသာ logical partition ၂ခု
အသံုးျပဳရမည္။အခ်ိဳ႕ကြန္ပ်ဴတာေရာင္းခ်သူမ်ားသည္ Hard drive ၏ primary partition ၄ခုလံုးကို
အသံုးျပဳထားတတ္သည့္အတြက္ Ubuntu ထည့္သြင္းရန္အတြက္ partition ေနရာလြတ္မရွိေႀကာင္း
ေဖာ္ျပေနတတ္သည္။Hard drive ၏ primary partition ၁ခုရွိလွ်င္ ထို primary partition ေပၚတြင္ logical
partition မ်ားထပ္မံခြဲ၍ Ubuntu ကိုထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ (Ubuntu အတြက္ primary partition ျဖစ္ေစ
logical partition ျဖစ္ေစ အသံုးျပဳႏိုင္သည္။)
အကယ္၍ Hard drive ေပၚတြင္ primary partition ၂ခုသာရွိပါက (ထို၂ခုတြင္ ေနရာလြတ္မ်ားစြာရွိေနလွ်င္)
Ubuntu ကို ဒုတိယ operation system အျဖစ္ထည့္သြင္းရာတြင္ အခက္အခဲရွိမည္မဟုတ္ပါ။ Ubuntu LiveCD
ကို "largest available free space" တြင္ ထည့္သြင္းရန္ခြင့္ျပဳလိုက္ရံုျဖင့္ အလိုအေလွ်ာက္ ျပဳလုပ္သြားႏိုင္သည္။
အျခား Partition ၁ခုတြင္ ေနရာလြတ္ အမ်ားအျပားရွိေနပါက Ubuntu LiveCD သည္ Ubuntu ကို " largest
available free space" တြင္ ထည့္သြင္းေပးလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
မူလ Windows စနစ္၏ partition သည္ အနည္းဆံုး 20GB (Vista ႏွင့္ Windows 7 ဆိုလွ်င္ 30GB)
ရွိရမည္ျဖစ္ၿပီး Ubuntu အတြက္ partition သည္ အနည္းဆံုး 10GB (20GB ေပးႏိုင္ရင္ပိုေကာင္းပါသည္။)
ရွိရမည္ျဖစ္သည္။သင့္တြင္ Hard drive ေနရာလြတ္မ်ားစြာရွိေနလွ်င္ သင္ႀကိဳက္သည့္ operation system ကို
ေနရာႀကိဳက္သေလာက္ ပိုေပးႏိုင္ပါသည္။
အျပန္အလွန္အားျဖင့္ သင့္ကြန္ပ်ဴတာတြင္ Ubuntu ကို အရင္ထည့္သြင္းၿပီးမွ GParted ျဖင့္ primary NTFS
partition တစ္ခု ဖန္တီး၍ Windows စနစ္ကို ထည့္သြင္းႏိုင္ပါသည္။ (GParted ကို LiveCD/USB တစ္ခုမွေန၍
အသံုးျပဳ၇ပါမည္။)ထို primary NTFS partition ကိုဖန္တီးၿပီးပါက သင္၏ Windows CD/DVD မွ boot
လုပ္၍ Windows စနစ္ကိုထို NTFS partition တြင္ထည့္သြင္းရန္ ေရြးခ်ယ္ရမည္။ထည့္သြင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္
ၿပီးဆံုးပါက ကြန္ပ်ဴတာပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစရန္ reboot ျပန္လုပ္ပါ။ထိုလုပ္ငန္းစဥ္အားလံုး
ၿပီးဆံုးသြားလွ်င္ Ubuntu LiveCD/USB ကိုသံုး၍ GRUBကို MBR တြင္ျပန္လည္ထည့္သြင္းပါ။
(အဘယ္ေႀကာင့္ဆိုေသာ္ Windows သည္MBR ကိုျပဳျပင္၍ သူ၏ကိုယ္ပိုင္ bootloader ကို master
bootloader အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြား၍ျဖစ္ပါသည္။) GRUB ကိုထည့္သြင္းၿပီးပါက သင္ႏွစ္သက္ရာ OS ျဖင့္ boot
လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
အျခားေသာWindows ႏွင့္ Ubuntu ယွဥ္တြဲ ထည့္သြင္းျခင္း နည္းလမ္းမ်ား
`
Wubi(http://www.ubuntu.com/getubuntu/download-wubi) (Windows-based Ubuntu
Installer), Ubuntu ကို Windows စနစ္ေပၚတြင္ Hard drive အတုတစ္ခုဖန္တီး၍ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္
လုပ္ေဆာင္ေပးေသာ dual-boot installer ၁ခုျဖစ္သည္ (သို႕ေသာ္Ubuntu ၏စြမ္းေဆာင္ရည္
က်ဆင္းႏိုင္ပါသည္။ Windows စနစ္ေပၚတြင္ အသံုးျပဳရသည့္အတြက္ ဤနည္းလမ္းကို Ubuntu ကို
ယာယီ အသံုးျပဳရန္အတြက္သာ သံုးရန္သင့္ေတာ္ပါသည္။ Ubuntu ကိုအျမဲတမ္း အသံုးျပဳမည္ဆိုပါက
သီးသန္႕ partition,သီးသန္ု႕ filesystem ေပၚတြင္ ထည္႕သြင္းျခင္းသာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္း
ျဖစ္ပါသည္။
Easy BCD (http://neosmart.net/dl.php?id=1),Windows စနစ္ေပၚတြင္ အသံုးျပဳရသည့္ အခမဲ့
Program တစ္ခုျဖစ္သည္။ Windows 7/Vista ၏ bootloader ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္ Windows
7/Vista ႏွင့္ Ubuntu (တျခား operation systems မ်ားအတြက္လည္း အသံုးျပဳႏိုင္သည္။)
ကြန္ပ်ဴတာ ၁လံုးတည္းေပၚတြင္ အသံုးျပဳႏိုင္ေစသည္။
Installing multiple OS on a single computer
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးတည္းေပၚတြင္ Operation System မ်ား ၁ခုထက္ပို၍ အသံုးျပဳျခင္း
သတိျပဳရန္ း း Ubuntu ထည့္သြင္းေသာလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ေရြးခ်ယ္စရာအဆင့္တစ္ခုရွိပါသည္ (Ready to
install > Advanced)။ ၄င္းမွာ GRUBF2 bootloader ကို MBR (Master Boot Record) အား
ေျပာင္းလဲျခင္းမျပဳလုပ္ပဲ (K)Ubuntu OS ထည့္သြင္းထားေသာ Harddisk Partition အတြင္း ထည့္သြင္းရန္
ေရြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္သည္။ထိုအဆင့္ကိုလုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အထူးသတိျပဳရန္လိုအပ္ေသာအခ်က္မွာ သင္၏
ကြန္ပ်ဴတာစနစ္တြင္ boot လုပ္ရန္အတြက္ သီးျခား Harddisk Partition တစ္ခု(သို႕) Operation System
၂ခုထပ္ပို၍ အသံုးျပဳထားျခင္း (သို႕) chainloads bootloaders မ်ား အသံုးျပဳထားျခင္းရွိမရွိပင္ ျဖစ္သည္။
ထိုသို႕ေသာစနစ္မ်ားတြင္ MBR ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းမလုပ္သည္မွာ အေကာင္းဆံုးပင္ျဖစ္သည္။
ဥပမာ: : Destop version GUI installer ကိုအသံုးျပဳ၍ installation ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္း အဆင့္တစ္ခုတြင္
ေအာက္ပါအတိုင္းေပၚလာမည္ျဖစ္သည္။
Summary > Advanced > Device for boot loader installation: /dev/sda6
အထက္ပါ ဥပမာတြင္ ထိုအေျခအေနအတိုင္း ထားရွိပါက GRUB2 bootloader သည္ /dev/sda6 ((K)Ubuntu
OS ထည့္သြင္းထားသည့္ Harddisk Partition ) အတြင္းသို႕သာ ေရာက္ရွိသြားမည္ျဖစ္ၿပီး MBR (Master Boot
Record) ကိုေျပာင္းလဲမည္မဟုတ္ပါ။သို႕ေသာ္ /dev/sda ၏ default setting တြင္ထားရွိလိုက္ပါက GRUB2
သည္ /dev/sda6((K)Ubuntu OS ထည့္သြင္းထားသည့္ Harddisk Partition ) အတြင္းသို႕
ေရာက္ရွိသြားမည္ ျဖစ္သည့္အျပင္ MBR (Master Boot Record) ကိုလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားပါမည္။
ထိုအခါ GRUB2 သည္ ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ ထည့္သြင္းထားသည့္ Operation System အားလံုး၏ master
bootloader အျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားမည္ျဖစ္သည္။အျခားေသာ bootloader (GRUB2 မဟုတ္သည့္) မ်ားကို
အသံုးျပဳေနသူျဖစ္လွ်င္ ထိုအေျခအေနသည္ အဆင္ေျပမည္မဟုတ္ပါ။
Use Startup Manager to change Grub settings
Start Manager ကို အသံုးျပဳ၍ Grub ၏ setting မ်ားကို ေျပာင္းလဲျခင္း
Grub သည္ (Operation System ၁ခုထပ္ပို၍ ထည့္သြင္းထားေသာ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားတြင္) မည္သည့္ OS ကို ပံုမွန္
ဦးစားေပးအေနျဖင့္ စတင္လည္ပတ္ေစမည္ကို သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ အျခားေသာ bootup setting မ်ားကို
ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ bootup utility ၁ခုျဖစ္သည္။ Startup Manager (http://sourceforge.net/projects/startup-
manager/) ကို အသံုးျပဳ၍ Grub ၏ setting မ်ားကို ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။ Startup Manager သည္ Grub
(Grub Legacy ), Grub 2, Usplash, and Splashy စသည့္ bootloader မ်ား၏ setting မ်ားကို ကြပ္ကဲရာတြင္
အသံုးျပဳသည့္ software ျဖစ္သည္။ Startup Manager အသံုးျပဳပံုကို
[(https://help.ubuntu.com/community/StartUpManager Startup Manager Help)] တြင္
ႀကည့္ရွုႏိုင္သည္။ Startup Manager ထည့္သြင္းရန္အတြက္
sudo apt-get install startupmanager menu
Startup Manager လည္ပတ္ေစရန္
Menu > System > Administration > Startup Manasger
မွတ္ခ်က္။ ။ Grub setting မ်ားကို command-line interface မွလည္း ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ႏိုင္သည္။
Dual-Booting Mac OS X and Ubuntu
Mac OS X ႏွင့္ Ubuntu ကို ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးတည္းေပၚတြင္ ယွဥ္တြဲတင္ျခင္း
Mac OS X သည္ Linux ႏွင့္ တည္ေဆာက္ပံု ဆင္တူသည္ (Max OS X သည္ BSD Unix ကို
အေျခခံထားျခင္းျဖစ္သည္။) Mac OS X ႏွင့္ Ubuntu ကို ယွဥ္တြဲတင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ
အေသးစိတ္လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို (http://help.ubuntu.com/community/MacBook) တြင္
ေလ့လာႏိုင္သည္။
Installing Mac OS X after Ubuntu
Ubuntu ရွိၿပီးသား ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Mac OS X တင္ျခင္း
Ubuntu ကို Mac OS X ႏွင့္ ယွဥ္တြဲတင္မည္ဆိုပါက Ubuntu ကို ထည့္သြင္းမည့္ Harddisk Partition ကို ext2
ကို ေရြးခ်ယ္ပါ။ (ထိုလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ Super Grub Disk CD သည္ အသံုး၀င္ေသာ utility ျဖစ္သည္။) Super
Grub ISO ဖိုင္ကို forjamari.linex.org (http://supergrub.forjamari.linex.org) တြင္ download
ရယူႏိုင္သည္။
Ubuntu ကို ထည့္သြင္းၿပီးပါက Grub start-up list ကို ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပါ။
sudo nano /boot/ grub/menu.1st
ထို႕ေနာက္ ေအာက္ပါစာေႀကာင္းမ်ားကို ထပ္ေပါင္းထည့္ပါ။
title Mac OS X root (hd0,0) makeactive chainloader + 1
ၿပီးလွ်င္ Mac ကို reboot လုပ္၍ Mac OS X တြင္ပါ၀င္ေသာ Terminal ကို သြားပါ။ (boot လုပ္ရာတြင္
အခက္အခဲရွိပါက Mac OS X DVD ကိုအသံုးျပဳ၍ boot လုပ္ပါ။) F8 ကိုႏွိပ္၍ -s ဟု ရိုက္ထည့္ပါ။ ထို႕ေနာက္
ရိုက္ထည့္ရမည့္စာေႀကာင္းမ်ားမွာ
fdiskn -e /dev/rdisk0 flag 2 (flag 2သည္ ယခုဥပမာ၏ Harddisk Partition number 2ျဖစ္သည္။ သင္၏
Mac တြင္ အသံုးျပဳထားသည့္ Partition number ေပၚတြင္ လိုက္၍ေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။) quit y reboot
ပံုမွန္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၿပီဟု မေသခ်ာေသးပါက Super Grub Disk CD ကို အသံုးျပဳ၍ Grub ကို active
လုပ္ပါ။
Installing Ubuntu after Mac 0S X
Mac OS X ရွိၿပီးသား ကြန္ပ်ဴတာေပၚတြင္ Ubuntu တင္ျခင္း
Booth လုပ္ေနစဥ္အတြင္း boothloader တြင္ ပံုမွန္လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းမရွိဟု သတင္းပို႕ခ်က္ (ဥပမာ HFS+error)
မ်ားေပၚလာပါက Super Grub ကိုအသံုးျပဳ၍ Linux GRUB ႏွင့္ MBR (Master Boot Record) ကို
ျပန္လည္ျပင္ဆင္ႏိုင္သည္။
Ubuntu ကို ထည့္သြင္းၿပီးပါက Grub start-up list ကိုျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲပါ။
sudo nano /boot/grub/menu.1st
ထို႕ေနာက္ ထပ္ေပါင္းထည့္ရမည့္ စာေႀကာင္းမ်ားမွာ
title Mac OS X root (hd0,0) makeactive chainloader +1
အကယ္၍ သင္သည္GRUB တြင္ Mac OS X သို႕မဟုတ္ Windows ႏွင့္ပတ္သတ္၍ အခက္အခဲျဖစ္ေနပါက
Mac OS X ၏ Grub ရွိ entry ကို "root (hd0,1) သို႕ေျပာင္းလဲပါ။ထိုသို႕ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္
သင္၏ကြန္ပ်ဴတာသည္ Partition number 1 ကို boot လုပ္ပါလိမ့္မည္။Grub
မွန္ကန္စြာအလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည္အထိ partition number ကိုေျပာင္းလဲႏိုင္သည္။
Package Installation and Updates
Apt and Package Basics
Add Extra Repositories ကိုဖတ္ပါ။
Ubuntu အသံုးျပဳသူအမ်ားစုသည္ Synaptic Package Manager ကို package မ်ားထည့္သြင္းရန္
အသံုးျပဳႀကပါသည္။ ေအာက္ပါ ညႊန္ျပခ်က္မ်ားသည္ package မ်ားကို ကိုpackage မ်ားထည့္သြင္းရန္
အသံုးျပဳႀကပါသည္။ေအာက္ပါညႊန္ျပခ်က္မ်ားသည္ package မ်ားကို command-line Terminal အသံုးျပဳ၍
ထည့္သြင္းရန္ နည္းလမ္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ Terminal ကိုစတင္ရန္ : Menu -> Application -> Accessories
-> Terminal
packages မ်ားထည့္သြင္းရန္ :
sudo apt-get install *packagename* .ဥပမာ : sudo apt-get install mpd sbackup
package မ်ား ဖယ္ရွားရန္ :
sudo apt-get remove *packagename*
package ႏွင့္တကြ ထို package ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္မ်ားအားလံုး ဖယ္ရွားရန္ :
sudo apt-get autoremove . ဥပမာ : sudo apt-get remove mpd sbackup
package မ်ားရွာေဖြရန္ :
apt-cache search < keywords> .ဥပမာ : apt-cache search Music MP3 apt-cache search "Text
Editor"
addting/removing repositories ျပဳလုပ္ၿပီး package ၏ database မ်ားကို အဆင့္ၿမႇင့္တင္ရန္ :
sudo apt-get update
package မ်ားကို ugrade လုပ္ရန္ :
sudo apt-get upgrade
Ubuntu စနစ္တစ္ခုလံုးကို upgrade လုပ္ရန္ (ဥပမာ : Maverick မွ Natty)
sudo apt-get dist-upgrade
Installing .deb packages
deb package မ်ားထည့္သြင္းျခင္း
Debian (.deb) package မ်ားသည္ (Windows ေပၚတြင္installer .exe msi package မ်ား
အလုပ္လုပ္သကဲ့သို႕) Ubuntu ေပၚတြင္ အသံုးျပဳေသာ package မ်ားျဖစ္သည္။ Ubuntu စနစ္ေပၚတြင္ မည္သည့္
.deb package ကိုမဆို ထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ Ubuntu စနစ္တြင္ မူလပါရွိေသာ installer ႏွင့္ .deb package
မ်ားကို ဆက္သြယ္ႏိုင္ရန္ ျပဳလုပ္ထားသျဖင့္ .deb ဖိုင္မ်ားကို file manager (Nautilus) တြင္ click ျခင္းျဖင့္
လြယ္ကူစြာထည့္သြင္းႏိုင္သည္။ ေအာက္ေဖာ္ၿပပါ ညႊန္ျပခ်က္မ်ားမွာ command-line terminal (Terminal) ကို
အသံုးျပဳႇ၍ package မ်ား ထည့္သြင္းခ်င္သူမ်ားအတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
အင္တာနက္မွ ဆြဲယူထားေသာ Debian (Ubuntu) package (.deb) ၁ခု ထည့္သြင္းရန္ :
sudo dpkg -i packagename.deb
Debian (Ubuntu) package (.deb) ကိုဖယ္ရွားရန္ :
sudo dpkg -r packagename . ဥပမာ : sudo dpkg-reconfigure mpd
Handling (Tar/GZip) and (Tar/Bzip2) archives
(Tar/GZip) ရဲ႕ extension က .tar.gz ျဖစ္ပါသည္။ (Tar/Bzip2) ရဲ႕ extension က .tar.bz2 ျဖစ္ပါသည္။
Terminal မွ အသံုးျပဳနည္းမ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။
ျဖည္ရန္ :
tar xvf packagename . tar . gz
-x (ျဖည္ရန္) -v ( ) -f ( )
.gz ကိုျဖည္ျခင္း
gunzip filename .gz
.bz2 ကိုျဖည္ျခင္း
.gz အျဖစ္ ႏွစ္သက္ရာဖိုင္ကို compress လုပ္ျခင္း
tar cvfs packagename .tar.gz folder
.bz2 အျဖစ္ ႏွစ္သက္ရာဖိုင္ကို compress လုပ္ျခင္း
tar cvfj packagename.tar.bz2 folder
Installing a package from source
Coming Soon !
your can contribute
Aptitude
Aptitude is a terminal-based package manager that can be used instead of apt-get. Aptitude
marks package that are automatically installed and removes them when no packages depend on
them. This makes it easy to remove application completely. To use Aptitude, replace apt-get
with aptitude in the command line.Example
sudo aptitude install packagename
sudo aptitude remove packagename
sudo aptitude update
sudo aptitude upgrade
For an ncurses-based graphical user interface, type
sudo aptitude
For more information, see the aptitude documentation
(http://people.debian.org/~dburrows/aptitude-doc/en/) .
Synaptic Package Manager
While apt-get and aptitude are fast ways of installing programs/packages, you can also use the
Synaptic Package Manager (Menu - System - Administration - Synaptic Manager ), a GUI
method for installing programs/packages.Most (but not all) programs/packages available with
apt-get install will also be available from the Synaptic Package Manager.This is the preferred
method for most desktop users.In this guide, when you see
sudo apt-get install package
you can simply search for package in Synaptic and install it that way.
Menu-System - Administration - Synaptic Package Manager
Search for the name of the program/package. You can also search for a word in its
description.
Mark for Installation -Apply
The selected programs(s) will be automatically installed, along with its dependencies.
Ubuntu Software Center (Add/Remove Programs)
Package မ်ားအားလံုးသည္ Terminal (apt-get, aptitude, and Synaptic Package Manager)
မွာအဆင္သင့္ မရရွိႏိုင္ေသာ္လည္းပဲ Ubuntu Software Center မွရရွိႏိုင္ပါသည္.မည္သို႕ျဖစ္ေစ ၊ Ubuntu
စတင္အသံုးျပဳသူမ်ား အေနျဖင့္ အလြယ္ကူဆံုး ျမင္ကြင္းမွ packages မ်ားအား ေအာက္ပါအတိုင္း
ထည့္သြင္းႏိုင္သည္။
Menu -Application - Ubuntu Software Center
သင္ထည့္သြင္းလိုေသာ Program အခ်ိဳ႕အား ရွာေဖြႏိုင္သည္။ဥပမာ -mp3ဟုရိုက္လွ်င္ mp3
software စာရင္းမ်ား ျမင္ရမည္။
Installation ျပဳလုပ္လိုေသာ program အားေရြးခ်ယ္ပါ -Apply ႏွိပ္ပါ။
ေရြးခ်ယ္ထားေသာ program(s) မ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ install ျပဳလုပ္သြားမည္။
Manual Updates
General Notes ကိုဖတ္ပါ။
Add Extra Repositories ကိုဖတ္ပါ။
Terminal မွ တဆင့္ ကိုယ္ကိုတိုင္ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ (Command Line Interface ):
sudo apt-get update
sudo apt-get upgrade
သို႕မဟုတ္
Synptic Package Manager ကို အသံုးခ်နည္း
Menu -System -Administration - Synaptic Package Manager -Reload then Mark all
upgrades
အကယ္၍ package က updating လုပ္ဖို႕ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ခ်က္ျခင္း install လုပ္သင့္ပါတယ္။
Automated Updates
Synaptic Package Manager ကို အသံုးခ်ျခင္း
Menu - System - Administration - Synaptic Manager - Settings - Preferences - General -
Reloading Outdated Package Information - Automatic
Desktop Add-ons
GNOME Desktop အတြက္ အဆင္သင့္အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ Add-on icons ေတြ themes နဲ႕ Wallpapers မ်ား 3-D
effects မ်ားႏွင့္အတူ အျခားေသာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။
Gnome Eye-Candy Resources
Gnome Look (http://www.gnome-look.org) တြင္ wallpapers ေတြ splash screens ေတြ icons
ေတြနဲ႕အတူ Windows Mangers အတြက္ (Metacity နဲ႕ Compiz ပါ၀င္သည့္) themes မ်ားႏွင့္
အျခားေသာ အသံုးျပဳ ေဆာ့၀ဲေတြ (appalication) မ်ားပါရွိပါသည္။
Ubuntu Wallpaper
Maverick Meerkat wallpaper (https://wiki.ubuntu.com/Artwork/Incoming/Maverick)
ဆိုဒ္မွ အခမဲ့သြားေရာက္ Download ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
Change Plymouth Splash Screen
Bootup မွာျမင္ရတဲ့ဟာက ကနဦး Splash Screen ျဖစ္ၿပီး အျခားေသာ Plymouth Themes ေတြကို Package
Manger မွာသြားေရာက္ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ အသစ္တစ္ခုကို Install ျပဳလုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့
sudo update-alternatives --config default.plymouth
sudo update-initramfs -u
မိမိႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ Theme ကို ေရြးခ်ယ္၍ တင္ႏိုင္ပါသည္။
Plymouth ကေတာ့ Bootup ျပဳလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မႀကာခဏ Blacnk Screen မ်ားေပၚေပါက္ျခင္းနဲ႕ nVidia
Drivers ေတြ ခ်က္ျခင္း အလုပ္မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။
Change USplash Boot Screen
...................................................
.......................................................
...................................................... p- 24
........................................................
..........................................................
..........................................................
Install:
sudo apt-get install splashy splashy-themes---
Metacity
Metacity ဆိုတာက Gnome မွာပါတဲ့ မူလ Desktop Compositing Manager ပါ။ သူက ေပါ့ပါးျခင္း၊
ခ်က္ျခင္းေျပာင္းလြဲျခင္း (streamlined) ေတြနဲ႕အတူ မ်ားမ်ားစားစားလဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလြဲစရာမလိုတဲ့ Options
ေတြပါ၀င္သလို Gnome Look မွာေတာ့ Multiple Themes ေတြ ခ်က္ျခင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျပန္တယ္။
Compiz Fusion
Compiz Fusion က window manager နဲ႕ သီးျခားကြဲျပားပါတယ္။ သူက Desktop effects ေတြကို
အဆင့္ျမင့္ ေျပာင္းလြဲႏိုင္တာျဖစ္ၿပီး Cube တံုးသဖြယ္မ်ိဳး Desktop ကို ေျပာင္းလဲဖန္တီးႏိုင္တာေတြလဲ
ပါ၀င္ပါတယ္။Ubuntu Users ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Compiz ကိုေရြးခ်ယ္ အသံုးျပဳႀကပါတယ္။ဒါကို Ubuntu
မွာ အခ်ိန္ခဏေလးနဲ႕ အလြယ္တကူ Install ျပဳခ်င္ရင္ေတာ့
sudo apt-get install compiz compizconfig-settings-manager compiz-fusion-plugins-main
compiz-fusion-plugins-extra emerald librsvg2-common
Compiz ကို Window Manager အျဖစ္ထားခ်င္ရင္ေတာ့
Compiz Configuration မွာ ေအာက္ကအတိုင္း သြားေရာက္ေရြးခ်ယ္ေပးယံုပါပဲ
Menu - System -Preferences - CompizConfig Settings Manager
မွတ္ခ်က္ ။ ေျပာင္းလြဲထားတာေတြကို အဆင္ေျပဖို႕က Process ၿပီးသြားရင္ Logout လုပ္ၿပီးေတာ့ Login
ျပန္လုပ္မွသာ ေျပာင္းလြဲျခင္း effect ကို ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Virtualization
Coming Soon!!!
Moonlight
See Moonlight plugin for Firefox
Java
Java install လုပ္ရန္
sudo apt-get install default-jre
DosBox
DosBox (http://www.dosbox.com/) သည္ DOS-emulator (ဆက္စပ္ကိရိယာ) program တစ္ခုျဖစ္သည္။
၄င္းသည္ CPU:286/386 realmode/protected mode, Directory FileSystem/XMS/EMS,
Tandy/Hercules/CGA/EGA/VGA/VESA grahpics ႏွင့္ SoundBlaster/Gravis Ultra Sound
card (ယခင္ဂိမ္းအေဟာင္းမ်ား၏ အသံျဖင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေစရန္) အသံုးျပဳသည္။ သင္သည္
ယခုေခတ္ကြန္ပ်ဴတာမ်ားေပၚတြင္ ေဆာ့မရေတာ့ေသာ ယခင္ဂႏၶၶၶ၀င္ ဂိမ္းမ်ားအား
ျပန္လည္အသက္သြင္းႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
sudo apt-get install dosbox
Scumm VM
Scumm VM (http://scummvm.org/) သည္ ရုပ္ပံုမ်ားအားညႊန္ၿပျခင္း ၊Click လုပ္ျခင္းစသည့္
ဂိမ္းေဟာင္းမ်ားအား လက္ခံ၍ run ေပးပါသည္။(သင့္တြင္ ၄င္းတို႕၏ ေဒတာဖိုင္မ်ားရွိရပါမည္။) Scumm VM
သည္ executables shipped မ်ားတြင္ ေနရာယူ၍ ဂိမ္းမ်ားကို Linux OSတြင္ ကစားခြင့္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။
sudo apt-get install scummvm
Edutainment Applications
........................................
..........................................
...........................................p-26(မရိုက္ထား)
...........................................
.......................................
Google Earth
Google Earth (http://earth.google.com/) မွ သင့္အား ကၽြႏ္ုပ္တို႕ကမၻာၿဂိဳလ္ႀကီးကို အေပၚစီးက
ျမင္ေတြ႕ခြင့္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ဒီ software ဟာ အခမဲ့ package ျဖစ္ပါတယ္။ (ဒီ package ကိုအသံုးျပဳဖို႕အတြက္
License ကို accept လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။)
sudo apt-get install googleearth-package
make-googleearth-package --force
ရရွိလာတဲ့ .deb file ကို click ၂ခ်က္ႏွိပ္ပါ။
--သို႕မဟုတ္--
Linux အတြက္ ေနာက္ဆံုးထြက္ရွိထားတဲ့ package ကို install လုပ္ရန္အတြက္ Google Earth downloads
(http://earth.google.com/intl/en/download-earth.html) ကိုသြားၿပီး Download ဆြဲပါ။ၿပီးရင္ ေအာက္က
command နဲ႕ install လုပ္ပါ။ wget http://dl.google.com/GoogleEarthLinux.bin/
chmod +x GoogleEarthLinux.bin
./GoogleEarthLinux.bin
အသံုးျပဳရန္
Menu - Application -Internet -Google Earth 3D planet viewer
သင့္အေနနဲ႕ Google Earth -View -မွာရွိတဲ့ Atmosphere setting ကို turn off လုပ္ထားသင့္ပါတယ္။
ဘာေႀကာင့္လဲဆိုေတာ့ တိမ္ေတြဖံုးေနတာေႀကာင့္ ေျမျပင္ကို ျပမွာမဟုတ္လို႕ပါဘဲ။
Troubleshooting
Troubleshooting (ျပင္ဆင္ျခင္း) အကယ္၍ Google Earth ကိုဖြင့္လိုက္တယ္။Loading ျပဳလုပ္တယ္။ loading ျပဳလုပ္တဲ့ screen
တတ္လာၿပီး error ျပမယ္။ဒါမွမဟုတ္ ဘာမွမေပၚေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ သင္ဟာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ error
တတ္ျခင္းကိုေတြ႕ႀကံဳေနရပါၿပီ။အဲဒီလိုျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ Google Earth ကို Terminal ကေန ~/google-
earth/googleearth လို႕ရိုက္ၿပီး run လိုက္ရင္ ./googleearth-bin: relocation error:
/usr/lib/i686/cmov/libssl.so.0.9.8: symbol BIO-test-flags, version OPENSSL-0.9.8 not defined
in file libcrypto.so.0.9.8 with link time reference ဆိုတဲ့ error ကိုျပပါလိမ့္မယ္။
ဒီၿပႆနာကိုေျဖရွင္းဖို႕အတြက္ : သင္ Google Earth ကိုသြင္းထားတဲ့ Folder ကိုဖြင့္လိုက္ပါ။ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့
Google Earth ဟာ သင့္ home folder ထဲမွာပဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ libcrypto.so.0.9.8 ကိုရွာၿပီး
libcrypto.so.0.9.8.bak လို႕ေျပာင္းလိုက္ပါ။ Google Earth ဟာ ပံုမွန္အတိုင္း သံုးလို႕ရသြားပါလိ္မ့္မယ္။
cd ~/google-earth
sudo mv libcrypto.so.0.9.8 libcrypto.so.0.9.8.bak
sudo In -s /usr/lib/libcrypto.so.0.9.8~/google-earth/libcrypto.so.0.9.8
(သတိျပဳရန္ : သင့္အေနနဲ႕ ~/google-earth လို႕ရိုက္မယ့္အစား /home/user/google-earth
လို႕လဲရိုက္ႏိုင္ပါတယ္)
အျခား ျပႆနာေတြအတြက္ကိုေတာ့ Ubuntu help pages on Google Earth
(https://help.ubuntu.com/community/GoogleEarth) မွာႀကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။
Uninstall Google Earth
Google Earth အား Uninstall ျပဳလုပ္ရန္
Uninstall ျပဳလုပ္ဖို႕အတြက္ /home/user/google-earth Folder (သင္ Google-earth ကို install ထားတဲ့
္folder) မွာရွိတဲ့ uninstall shell script ကို run ပါ။
FBReader (e-book reader)
FBReader(http://www.fbreader.org/) သည္ GTK platform ကို အေျခခံထားၿပီး အျခား platform
မ်ားတြင္ပါ အသံုးျပဳႏိုင္သည့္ အခမဲ့ e-book reader တစ္ခုျဖစ္သည္။ install ျပဳလုပ္ရန္ :
sudo apt-get install fbreader
Calibre (e-book reader)
Calibre (http://calibre-ebook.com) သည္ e-book reader ျဖစ္ၿပီး library manager အျဖစ္လည္း
အသံုးျပဳႏိုင္သည္။Install ျပဳလုပ္ပံုကို ဤေနရာတြင္ (http://calibre-ebook.com/download-linux)
ႀကည့္ပါ။
Games
ဂိမ္းမ်ား (K)Ubuntu Linux အတြက္ သဘာ၀က်တဲ့ ဂိမ္းေတြရွိပါတယ္။
Ubuntu Community Wiki -- Games (http://help.ubuntu.com/community/Games).
Best Linux Games for 2008 (http://whdb.com/2008/top-25-linux-games-for-2008/).
Best 25 Linux Games of 2007 (http://rangit.com/software/top-8-linux-games-of-2007/).
(K)Ubuntu မွာ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ အခမဲ့, open-source ဂိမ္းေတြရွိပါတယ္။KDE Games collection
(http://www.kde.org/application/games/) နဲ႕ Gnome Games
(http://live.gnome.org/GnomeGames/)collection အပါအ၀င္) အေတာ္မ်ားမ်ားကို သင့္ရဲ႕ Package
Manager ထဲက Games Section မွတဆင့္ ရယူႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာတစ္ခ်ိဳ႕ေပးရမယ္ဆိုရင္ :
PouetChess (http://pouetchess.sourceforge.net/) --ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ 3-D ခ်က္ထိုးတဲ့ Game တစ္ခုပါ။
Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pouetchess
PokerTH (http://www.pokerth.net/) --အလြန္ကစားရေကာင္းတဲ့ Texas Hold 'Em Poker ပိုကာ
Game ပါ။ (PPA repository (https://launchpad.net/~pkg-games/+archive/ppa) အသံုးျပဳၿပီး
install လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။)
Kajongg (http://packages.ubuntu.com/maverick/kajongg)-- လူေတြနဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္၊
စက္ရုပ္ေတြနဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္ တြဲဖက္/ယွဥ္ၿပိဳင္ကစားရမယ့္ MahJongg (မာေက်ာက္)ကစားနည္းစစ္စစ္ပါပဲ။
Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install kajongg
Planet Penguin Racer (http://en.wikipedia.org/wiki/Tux-Racer)--ပင္ဂြင္းငွက္ကေလးဟာ
သံုးဖက္ျမင္ (3-D) အေနအထားနဲ႕ ႏွင္းေလွ်ာစီးသြားမယ္။ငါးေတြကို ဖမ္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ (Extreme Tux
Racer (http://extremetuxracer.com/) ကေတာ့ ေနာက္ေပၚ ဗားရွင္းျဖစ္ေပမယ့္ 32-bit
မွာပဲအလုပ္လုပ္ပါတယ္)
KsirK (http://games.kde.org/game.php?game=ksirk)-- ကြန္ပ်ဴတာနဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္
သူငယ္ခ်င္းနဲ႕ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးပဲျဖစ္ျဖစ္ သဲထိတ္ရင္ဖိုေဆာ့ကစားရမဲ့ ဂိမ္းပါ။Install ျပဳလုပ္ရန္ sudo apt-get
install kdegames
Racer (http://www.racer.nl/)-- တကယ့္ကို စိန္ေခၚယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္တဲ့ 3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းပါ။ (Binary
install ကိုဒီမွာ (http://www.racer.nl/dl_beta_linux.htm)ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ေျပးလမ္းအသစ္နဲ႕
extra add-ons (http://www.racer.nl/dl_content.htm) ေတြလည္းရွိပါတယ္။
TORCS (http://torcs.sourceforge.net/)--3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းျဖစ္ပါတယ္။Install လုပ္ရန္
sudo apt-get install torcs
Supertuxkart (http://supertuxkart.sourceforge.net/) --ၿပိဳင္ကား
အေသးစားေလးမ်ားကို ေမာင္းႏွင္ရတဲ့ ဂိမ္းျဖစ္ပါတယ္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install supertuxkart
Pingus (http://pingus.seul.org/) --ရဲ႕ညီအစ္ကိုျဖစ္တဲ့ Lemming (လီမင္) အစား
ပင္ဂြင္းငွက္ကေလးေတြကို အသံုးျပဳထားတာပါ။Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pingus
Frozen Bubble (http://www.frozen-bubble.org/)--ပူေပါင္းေဖာက္ ကစားနည္းတစ္ခုပါ။Install
ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install frozen-bubble
Frets on Fire (http://fretsonfire.sourceforge.net/)--Guitar Hero နဲ႕ ဆင္တူပါတယ္သင့္အေနနဲ႕
Community Site ေတြကေနတဆင့္ Guitar Hero
(http://www.geetarfreaks.webs.com/Viva%20La%20Music.html)ထဲက သီခ်င္းေတြကို
သြင္းယူႏိုင္ပါတယ္။community sites (http://fretsonfire.wikidot.com/custom-songs) မွာလဲ
အေသးစိတ္ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install fretsonfire
Scorched3d (http://www.scorched3d.co.uk/)--ႏွစ္ဘက္ျမင္ကို သံုးဖက္ျမင္ (3-
D) အျဖစ္ ကစားႏိုင္မယ့္ အေျမာက္ပစ္ဂိမ္းပါ။Install လုပ္ရန္
sudo apt-get install scorched3d
Pyscrabble (http://pyscrabble.sourceforge.net/) (ႏွင့္ pyscrabble-server)-- Online Scrabble(
စကားလံုးမိတ္ဆက္) ဂိမ္းနဲ႕ server ျဖစ္ပါတယ္။ Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install pyscrabble pyscrabble-server
(Lexulou နဲ႕ Internet Scrabble Club တို႕မွာလည္း Scrabble နဲ႕ပံုစံတူ browser-based online
ဂိမ္းေတြရွိပါတယ္။Internet Scrabble Club ကေတာ့ Java ကို install လုပ္ထားဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။Java install
လုပ္ရန္
sudo apt-get install default-jre
Wing Commander Privateer
Wing Commander Linux (http://priv.solsector.net/) ရဲ႕ အခမဲ့ဗားရွင္းကို Binary ဖိုင္အျဖစ္
ဒီမွာ Download (http://sourceforge.net/projects/privateer/)ယူႏိုင္ပါၿပီ။
Vdrift
Vdrift (http://vdrift.net/) သည္ အခမဲ့ open source ျဖစ္ၿပီး Need For Speed ကဲ့သို႕ေသာ realistic
physics, multiple drift tracks, and multiplayer မ်ားပါ၀င္ေသာ 3-D ၿပိဳင္ကားဂိမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။
Joysticks မ်ားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း Mice ႏွင့္ keyboard ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း အသံုးျပဳႏိုင္သည္။ Linux
အတြက္ Binary package အား ထို website မွ download လုပ္၍ ရယူႏိုင္ပါသည္။
Action
အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာ အက္ရွင္ဂိမ္းေတြကို (Top 25 မွ ဂိမ္းမ်ားအပါအ၀င္) Ubuntu မွာ ရရွိႏိုင္ပါတယ္။
အေတာ္မ်ားမ်ားကို
Menu - Application - Ubuntu Software Center - Games
ကေနၿပီး install လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။
Example အခ်ိဳ႕ကေတာ့-
Alien Arena (http://icculus.org/alienarena/rpa/about.html) --multi-player first person
shooter အက္ရွင္ဂိမ္းျဖစ္ၿပီး အခမဲ့ server မ်ားနဲ႕ ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါတယ္။ (Package : alien- arena)
(Server : alien-arena-server)
sudo apt-get install alien-arena
sudo apt-get install alien-arena-server
OpenArena(http://www.openarena.ws/)-- Open-Source multi-player first person shooter
အက္ရွင္ဂိမ္းျဖစ္ၿပီး အခမဲ့ server မ်ားနဲ႕ ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါတယ္။
sudo apt-get install openaren
sudo apt-get install openarena-server
Tremulous (http://www.tremulous.net) -- Halo နဲ႕ဆင္တူၿပီး multiplayer first person shooter
action ဂိမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးထြက္ ဗားရွင္းအတြက္ Repositories ရွိပါတယ္။
sudo apt-get install tremulous
sudo apt-get install tremulous-server
Sauerbraten (http://sauerbraten.org/) - Cuber မွျဖစ္ၿပီး Graphic ေကာင္းေကာင္းနဲ႕ multiplayer
ေဆာ့ႏိုင္တဲ့ First person shooter game ျဖစ္ပါတယ္။
sudo apt-get install sauerbraten
sudo apt-get install sauerbraten-server
Nexuiz (http://www.alientrap.org/nexuiz/) -- (ၿပိဳင္ပြဲမ်ား) ပါ၀င္တဲ့ open-source multi-player
First person shooter game ျဖစ္ၿပီး free servers မ်ားနဲ႕ေဆာ့ကစားႏိုင္ပါတယ္။
sudo apt-get install nexuiz
sudo apt-get install nexuiz-server
ေျမပံု ၃၅ခုပါတဲ့ add-on community pack ကိုေတာ့ ဒီေနရာမွာ
(http://www.alientrap.org/nexuiz/downloads.php) ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ အဲတာကို install လုပ္ခ်င္ရင္ေတာ့
map pack ကို /home/username/.nexuiz/data (ဒါမွမဟုတ္~ /.nexuiz/data)မွာ ျဖည္ခ်ေပးပါ။ မွတ္ခ်က္။
ဒီထဲက ဂိမ္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ graphics လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဆာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့
သင့္အေနနဲ႕ hardware driver ေတြကို လံုလံုေလာက္ေလာက္ activate လုပ္ထားရပါမယ္။
Urban Terror
Urban Terror (http://www.urbanterror.net) သည္ multiplayer first person shooter အက္ရွင္ဂိမ္း
(ဆာဗာထည့္သြင္းၿပီး) ျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ open-source quake 3 engine ကိုအသံုးျပဳထားၿပီး တကယ့္
လက္နက္မ်ား၏ အသံုးျပဳႏိုင္မႈမ်ားအား ထည့္သြင္းေပးထားသည္။အခမဲ့ server မ်ားျဖင့္ multi-player
ေဆာ့ႏိုင္ေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးထားသည္။ဂ်ာမနီႏိုင္ငံတြင္ လူငယ္မ်ားေဆာ့ကစားခြင့္အား ပိတ္ပင္ထားပါသည္။
Download ျပဳလုပ္ၿပီး ဤအညႊန္း (http://www.urbanterror.info/docs/texts/110) ကိုအသံုးျပဳကာ install
လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
Domm
Skulltag ရဲ႕ZDoom (http://zdoom.org/wiki/Compile_ZDoom_on_Linux) နဲ႕ ProBoom (Freedoom)
တို႕ဟာ Doom2 ရဲ႕ ဗားရွင္းခြဲေတြျဖစ္ပါတယ္။ Doom3 အတြက္ကိုေတာ့ Ubuntu ေပၚက Doom3
(http://help.ubuntu.com/community/Doom3) မွာ ႀကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။
Skulltag
Skulltag(http://skulltag.net/wiki/Installation_for_Ubuntu) သည္ ZDoom
(http://zdoom.org/wiki/Compile_ZDoom_on_Linux) ကို အဆင့္ၿမႇင့္တင္ထားေသာ ဗားရွင္းျဖစ္ၿပီး
network play ကစားႏိုင္ပါသည္။ (K)Ubuntu တြင္ install လုပ္နည္းအား website
(http://skulltage.net/wiki/Installation_for_Ubuntu)တြင္ ႀကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။(အကယ္၍သင့္တြင္ မူလ
Doom2.wad မရွိပါက ေအာက္တြင္ ေဖာ္ၿပထားေသာ Freedom Iwad ကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။) မွတ္ခ်က္
Modules အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ Universe repositories မွ သီးျခားလိုအပ္ပါသည္။သင့္အေနျဖင့္ Universe
repositories ကို enable ျပဳလုပ္ထားရန္လိုအပ္သည္။ Synaptic Package Manager -Settings -
Repositories - Edit Software Sources - Community-maintained Open Source software (universe)
-(အမွန္ျခစ္ေပးပါ။))
Install prerequisites:
Install ျပဳလုပ္ရန္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ
sudo apt-get install timidity timidity-interfaces-extra
ထို႕ေနာက္ skulltage ၏ repositories မ်ား update မ်ားထည့္၍ skulltage ႏွင့္ DoomSeeker(Skulltag
online server) အား install ျပဳလုပ္ပါ။
echo deb http://skulltag.net/download/files/release/deb/ jaunty multiverse / sudo tee /etc/apt/sour
sudo apt-get update
sudo apt-get install skulltage doomseeker-skulltag
အကယ္၍ သင့္တြင္ doom2.wad,tnt.wad သို႕မဟုတ္ plutonia.wad မရွိပါက freedoom.wad ကိုသင့္
~/.skulltag folder သို႕ copy လုပ္ႏိုင္ပါသည္။
cd ~/.skulltag
wget http:/mirror.cinquix.com/pub/savannah/freedoom/freedoom-iwad/freedoom-iwad-0.6.4.zip/
unzip freedoom-iwad-0.6.4.zip
cp freedoom+/doom2.wad.
rm freedoom-iwad-0.6.4.zip
အကယ္၍ သင့္တြင္ (skulltag-server,firewalls ႏွင့္ skulltag ျဖင့္ port forwarding
ျပဳလုပ္ျခင္းတို႕အတြက္)အကူအညီမ်ားလိုအပ္ပါက ဤထပ္တိုး လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအား ႀကည့္ပါ။
Skulltag ကို မည္သည့္ platform, မည္သည့္ graphics, မည္သည့္ စက္တြင္မဆိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
၄င္းတြင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ add-on မ်ား၊ေျမပံုမ်ား၊ gameplay mode မ်ားအား
ေရြးခ်ယ္မကုန္ႏိုင္ေအာင္ အသံုးျပဳကစားႏိုင္ပါသည္။
PrBoom
PrBoom (http://prboom.sourceforge.net/) သည္ မူလ first person shooter action game ျဖစ္သည့္
Doom2 (http://en.wikipedia.org/wiki/Doom_II) သည္ အခမဲ့ open source port ျဖစ္သည္။၄င္းတြင္
ZDoom ၏ advanced option မ်ားပါ၀င္ျခင္းမရွိပါ။Freedoom သည္မူလ Doom2,wad ကိုေနရာယူမည့္
အခမဲ့ Iwad (ေျမပံုစု)ျဖစ္ပါသည္။
sudo apt-get install prboom freedoom timidity timidity-interfaces-extra
ဤဂိမ္းအတြက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ေျမပံု (Wads)
(http://www.doomword.com/10years/bestwads/) ရွိပါသည္။သင့္ home directory သည္ သင့္
ေျမပံု (wads) မ်ား သိမ္းဆည္းရန္ အလြယ္ကူဆံုးေနရာျဖစ္ပါသည္။
mkdir /home/user/wads
သို႕မဟုတ္ အေျပာင္းအလဲအေနျဖင့္ /user/share/games/doom folder, ကိုအသံုးျပဳ၍ folder
အားမည္သူမဆို အသံုးျပဳႏိုင္ေႀကာင္း ေျပာင္းလဲသတ္မွတ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
chmod -R 777/usr/share/games/doom
သင့္မူလဂိမ္းထဲမွ doom2.wad,tnt.wad,ႏွင့္ plutonia.wad တို႕အား ဤ folder ထဲတြင္ထည့္ပါ။
အကယ္ဤသင့္တြင္မရွိပါက usr/share/games/freedoom version မွ doom2.wad ကို ဤ
folder သို႕ copy လုပ္ႏိုင္ပါသည္။သင္ internet မွ Download လုပ္ထားေသာ .wad ဖိုင္အသစ္မ်ားကိုလည္း ဤ
folder ထဲတြင္ပင္ ထည့္သြင္းပါ။ ၿပီးေနာက္ ဂိမ္းအား မူလ ေျမပံုျဖင့္ျဖစ္ေစ၊သင့္ .wad ေျမပံုသစ္ျဖင့္ျဖစ္ေစ
ကစားႏိုင္ပါသည္။
prboom -iwad /home/user/wads/doom2.wad-file /home/user/wads/new_wad.wad
မွတ္ခ်က္။ doom2,wad,tnt.wad, သို႕မဟုတ္ plutonia.wad တို႕ကိုသာလွ်င္ iwad အျဖစ္အသံုးျပဳ၍ ရပါသည္။
သင့္အေနျဖင့္ wad အသစ္ထည့္သြင္းအသံုးျပဳလိုပါက အထက္ပါ၃ခုမွ တစ္ခုရွိရပါမည္။ျပႆနာရွိလာပါက
doom2.wad ကိုသံုးပါ။
မွတ္ခ်က္။ဤဂိမ္းအား Menu -Applications - Ubuntu Software Center -Games ရွိ Freedom မွ
install လုပ္ယူႏိုင္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ timidity ႏွင့္ timidity-interfaces-extra ကို install
ျပဳလုပ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
MMORPG
Spring
The Spring Project (http://spring,clan-sy.com) သည္ Star Wars Imperial Winter
(http://www.imperialwinter.com/) ႏွင့္ Complete Annihilation (http://spring.clan-
sy.com/wiki/Complete_Annihilation#Introduction) တို႕ကဲ့သို႕ အခမဲ့ multiplayer ဂိမ္းမ်ားအား
ေရးဆြဲျခင္း၊ကစားျခင္းတို႕အတြက္ scripting engine platform ျဖစ္သည္။Install ျပဳလုပ္ရန္
sudo apt-get install spring
Regnum Online
Regnum Online MMPORG (http://www.regnumonline.com.ar/index.php?sec=61=1) အတြက္
အကူအညီလိုအပ္ပါက အေျခခံ installation (http://ubuntuforums.org/showthread.php?t=615246)
ဲျပဳလုပ္နည္းႏွင့္ help forum (http://www.regnumonline.com.ar/forum/forumdisplay.php?f=15)
တြင္ႀကည့္ပါ။
PlaneShift
PlaneShift (http://www.planeshift.it/) သည္ စိတ္ကူးယဥ္မႈေတြ ျပည့္သိပ္ႏွစ္ၿမဳပ္ေနသည့္ online fantasy
ဂိမ္းတစ္ခုျဖစ္သည္။Client ႏွင့္ patches မ်ားအား ဒီေနရာတြင္ download
(http://www.planeshift.it/download.html) လုပ္ႏိုင္ပါသည္။